GÖBEKLİTEPE:URFA’YA PAŞA GELDİ

En Eski Tapınak

Şanlıurfa’da yapılan kazılarda keşfedilen Göbeklitepe, Malta Tapınakları ve Sümerlerden 6.000, Nuh Tufanından ve Stonehenge’den 7.000, Mısır Piramitlerinden 7.500, Hz.İbrahim’den 8.000, Roma’dan ve Zeugma Mozaiklerinden 10.000 yıl önce yapıldığı tahmin ediliyor.

Göbeklitepe’nin keşfi ile yerleşik yaşama geçişe ilişkin mevcut bilgileri alt üst edecek buluntular ortaya çıkmıştır.

Özellikleri

Göbeklitepe, günümüzden 12.000 yıl öncesine tarihlenen Çanak Çömleksiz Neolitik döneme ait bir inanç merkezi. 80 dönümlük alana sahiptir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca 2005 yılında 1. Derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.

Şanlıurfa’nın neresinde

Göbeklitepe, Şanlıurfa İl Merkezi’nin 17 km doğusunda Örencik (Karaharabe) Köyü’nün 3 km kuzeydoğusunda yer alır. Adını bu bölgede bulunan yatır mezardan (ziyaretten) almaktadır.

Yapılan Kazı Çalışmaları

İlk kez 1963 yılında İstanbul ve Chicago Üniversitelerinin işbirliği ile hazırlanan “Güneydoğu Anadolu Bölgesi Araştırma Projesi” çerçevesinde gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında, İstanbul Üniversitesinden Prehistorya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Halet ÇAMBEL ve Chicago Üniversitesinden Prof. Dr. Robert BRAIDWOOD tarafından keşfedilmiştir.

1995 yılında Şanlıurfa Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden Arkeolog Harald HAUPTMANN’ın danışmanlığında yüzey araştırmaları yapılmış ve 1996 yılından 2006 yılına kadar Şanlıurfa Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden Arkeolog Klaus Schmidt danışmanlığında kazı çalışmaları sürdürülmüştür.

Göbeklitepe’deki kazı çalışmaları, 2007 yılından itibaren Bakanlar Kurulu kararı ile Alman Arkeoloji Enstitüsünden Arkeolog Klaus Schmidt başkanlığında yürütülmektedir.

Göbeklitepe, yaklaşık 6 yıl önce UNESCO “Dünya Miras Geçici Listesi”ne alınmış, 2018 Temmuz ayında Bahreyn’de düzenlenen 42. Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda ise Dünya Miras Listesi’ne dahil edilmişti.

Göbeklitepe’deki arkeolojik buluntular

Boğa, Tilki Ve Turnalı Stel Göbeklitepe’de ortaya çıkarılan ilginç buluntular arasında çöl varanı, sürüngen kabartmaları, yaban domuzları, turna, leylek, tilki, yılan, akrep, koyun, aslan örümcek ve kafası olmayan insan kabartması, erkeklik organı abartılı olarak tasvir edilmiş erkek heykelleri vb. ortaya çıkan bulgular 12.000 yıl önce yerleşik hayata geçen bu dönem insanının inançlarını yansıtan önemli bulguları oluşturmaktadır.

Mimarlık tarihi, insanoğlunun avcı ve toplayıcı toplumdan yerleşik topluma geçmesi ile başlar.

Göbeklitepe’de bulunan 12.000 yıllık yapılar, mimarlık tarihinin başlangıcı olarak kabul edilmiştir. İnsanoğlunun tek tanrılı dinlerden önceki çok tanrılı döneme ait ilk tapınağı, M.Ö.4.000 yılına tarihlenen Malta Adası’ndaki tapınak olarak biliniyordu. Göbeklitepe Tapınağı’nın tespiti ile bu bilgiler geçerliliğini yitirmiş ve insanoğlunun ilk tapınağının günümüzden 12.000 öncesine tarihlenen “Göbeklitepe Tapınağı” olduğu bilimsel verilerle kanıtlanmıştır.

Nasıl ziyaret edebilirsiniz

Urfa’nın yeni turizm paşası olan Göbeklitepe’yi ucuza ve en uyguna otobüs ve uçak bileti ile seyahat ederek kolaylıkla ziyaret edebilirsiniz.

Şanlıurfa merkezdeki otellerde konaklayarak hoşça vakit geçirebilir, Urfa’nın eşsiz lezzet ve mutfağından tadabilir, yörenin diğer emsalsiz turistik yerlerini de ziyaret edebilirsiniz.